Jaren geleden zag ik in het toenmalig ‘Lijnbaan Centrum’ onder directie van de inmiddels overleden Felix Valk -ondertussen na een korte tussenperiode als fastfoodketenrestaurant tot kledingwinkel verbouwd- een tentoonstelling van en over kunstenaars die een eigen wereld schiepen, een eigen land met eigen gebruiken en inwoners, met eigen betaalmiddelen en architectuur.
Euro Disney is ook zo een geschapen wereld, die weinig voet heeft in de werkelijkheid, maar wel een met een ECHTE economie, en niet zo maar eentje; tien bezoekers leveren al gauw een zelfde bedrag op dat door ingewikkelde aanmeldingsprocedures en na scrutineus onderzoek door verschillende commissies eventueel losgepeuterd kan worden bij fondsen als ‘stichting ter bevordering van volkskracht’ ter aanschaffing van een broodnodige houtkachel voor in het reumatisch koude atelier, een bedrag dat uiteraard uiteindelijk gebruikt wordt voor het betalen van de huur ervan, en niet voor de kachel.
De mainstreet in Euro Disney is opgebouwd uit uiterst gezellige winkelpandjes in eclectisch sprookjesstijl, voornamelijk bestaand uit bedrijfspanden met jaren vijftig uithangborden waar snuisterijen van noodzakelijke aard als fleece-truien met Mickey Mouse logo, of zuurstokken met muizenoortjes verkocht worden. De winkelstraat is druk bevolkt met blije gezichten en werkschuw langharig tuig is er niet te vinden, ook vertegenwoordigers van de wat armlastiger medeburger, en dus ook ‘bepaalde bevolkingsgroepen’ zijn schaars. Heel fijn dus allemaal en men waant zich tijdelijk in een blije wereld zonder kwaad, in een illusie van een verleden dat nooit bestaan heeft. Het is niet echt, het bestaat niet en heeft nooit bestaan, maar het is ook een spiegel;
“Suit the action to the word, the word to the action;
with this special observance, that you o’erstep not the
modesty of nature. For anything so overdone is from the
purpose of playing, whose end, both at the first and now,
was and is, to hold, as twere, the mirror up to nature; to
show virtue her own feature, scorn her own image, and the
very age and body of the time his form and pressure”
(Hamlet act 111 scene ii)
In cinemagique krijgt men de (interactieve) geschiedenis van de film in een notendop, een pracht van een overzicht, inclusief echte regendruppels in de zaal, de loops met afscheidsscènes deden denken aan de aaneengeschakelde kusscene uit Cinema Paradiso, en men blijft over met het soort gevoel, of bedachtzaamheid, dat idealiter het resultaat is van kunstbeschouwing. En die kunstervaring, die geconcentreerde aandacht, die overviel mij wel meer;
De natuurgetrouwe poppen en figuren in de verschillende sprookjes en avonturen zones zijn beter en overtuigender dan die van Duane Hansen of George Segal, de ‘environments’ spannender dan die van Kienholtz, en bovendien bewegen ze. Ook de bosneukende Karpatenkop van Paul Mc Carthy overtroeft de plunderende piraten met bloeddoorlopen ogen uit the pirates of the caribbean niet, en die gaan eindeloos door langs een parcours van zo een vierhonderd meter.
Atelier van Lieshout kan een puntje zuigen aan de speelsheid en professionaliteit van de polyester objecten, en ook menig tekenaar zal het schaamrood op de kaken krijgen bij het zien van de prachtige potloot tekeningen van de stripfiguren of storyboards, die moeiteloos een plek in galerie of museum op kunnen eisen. De fantasie ufo’s en maanlanders doen de rariteiten van Panamarenko verbleken, een loop van in gezichten uitgedrukte slagroomtaarten vergelijkt gunstig met de clown video’s van Bruce Nauman. En waar de varkens door mijnheer Delvoye slechts getatoeëerd worden kunnen ze bij Disney PRATEN! Ook de andere antropomorfe verschijningen kunnen de mens een goede spiegel voor zetten.
Het is natuurlijk niet de vraag of de Disney verschijningen als kunst aangezien dienen te worden, alleen al daar die daartoe de pretentie niet heeft, maar eerder of een aantal kunstenaars die wel die pretentie hebben, dat predikaat wel waar weten te maken.
Potloot is met een d.
Spellbot - 16 November '05 - 22:15
Your pictures are great.misty (Email) (URL) - 23 March '06 - 04:54
It looks like you really had a nice time.tod (Email) (URL) - 24 March '06 - 15:48
Great. Thanks!felicia (Email) - 12 May '06 - 14:08
nice site !Sarah (Email) (URL) - 21 May '06 - 08:01